Τα τελευταία χρόνια έχω σπάσει το κεφάλι μου για να καταλάβω γιατί η φιλοπατρία είναι τόσο «ντεμοντέ» και ο (νέο) φιλελευθερισμός η απάντηση για όλα. Κάθε φορά που οποιοσδήποτε κάνει οποιαδήποτε πατριωτική παρέμβαση θα χαρακτηριστεί γραφικός (ή ακόμα χειρότερα φασίστας) και θα γίνει αποδέκτης απαξιωτικών παρατηρήσεων, προσβλητικών χαρακτηρισμών και ισοπεδωτικών σχολίων. Ενδεικτικό παράδειγμα των ημερών μας, είναι ο πόλεμος ο οποίος έχει δεχτεί ο Μίκης Θεοδωράκης (μήπως είναι και αυτός φασίστας;) ο οποίος αν και σίγουρα δεν έχει υπάρξει ιστορικά αλάνθαστος (ο αναμάρτητος πρώτος το λίθο βαλέτω), έχει υπάρξει ένας αγνός, έντιμος και ανιδιοτελής πατριώτης.

Έχοντας λοιπόν ένα παράδειγμα για το φαινόμενο στο οποίο αναφέρομαι, ενδεχομένως να ήταν χρήσιμο να παραθέσω και την προσωπική μου ερμηνεία για τους δύο πόλους αυτού. Για εμένα φιλοπατρία είναι τα συναισθήματα και οι πεποιθήσεις που προσδίδουν σε κάποιον εθνική ταυτότητα για την οποία είναι και θέλει να είναι υπερήφανος∙ η τάση προστασίας αυτής της ταυτότητας από ιστορικές ανακρίβειες και η διάθεση να πράξει τα δέοντα για να την προστατεύσει από εσωτερικές και εξωτερικές απειλές. Από την άλλη, ο (νέο) φιλελευθερισμός υπαγορεύει πως δεν υπάρχει εθνική ταυτότητα και συνείδηση (ή ακόμα και αν υπάρχουν είναι ασήμαντες), δεν υπάρχει λόγος υπεράσπισης είτε της ταυτότητας είτε της εθνικής ακεραιότητας (γεωγραφικής και άλλης) και τέλος πως καμία απειλή δεν υπάρχει ή και αν υφίσταται δεν υπάρχει τίποτα το οποίο μπορούμε να κάνουμε για αυτό, δεδομένου του πως όλα είναι προδιαγεγραμμένα από άλλους πιο ισχυρούς από εμάς (ίσως αν κοιτάξουμε βέβαια προς την πλευρά των ισχυρών να διαπιστώσουμε πως η φιλοπατρία τους έχει κάτι να κάνει με τη δύναμή τους).

Τα παραπάνω σηκώνουν αρκετή συζήτηση και ερμηνευτικές προεκτάσεις. Υπάρχει όμως ένα σημείο στο οποίο πιστεύω πως πρέπει να σταθούμε και το οποίο πιστεύω πως αξίζει από εδώ και πέρα να παρατηρούμε όλοι. Αυτό το τελευταίο σημείο, το οποίο υπαγορεύει πως κάποιοι είναι πιο ικανοί από εμάς και ως εκ τούτου καλά θα κάνουμε να τους θωρούμε ενώ αυτοί καθορίζουν τη μοίρα μας ή πως δεν αποτελούν ουσιαστικά απειλή, ως εκ τούτου δεν συντρέχει λόγος εγρήγορσης ή αντίδρασης.

Ως συνήθως, έχω την έφεση να γυρεύω τους κοινούς παρονομαστές σε άτομα που επιδεικνύουν συγκεκριμένες συμπεριφορές και παρόλο που είναι της μόδας να μην κατηγοριοποιούμε τους ανθρώπους και πολιτικά ορθό να εξυμνούμε τη μοναδικότητα του καθενός, θα μου επιτρέψετε, για άλλη μια φορά, να παρατυπήσω επικριτικά (άλλη μία πολιτικά ανορθόδοξη τάση μου).

Σχετικά λοιπόν με όλους τους νεοφιλελεύθερους, έχω να παρατηρήσω τα εξής τέσσερα χαρακτηριστικά, με το τελευταίο να χρήζει και ως επεξηγηματική τοποθέτηση:

1) Επικρατεί ένα αίσθημα ψευτονηφάλιας ανωτερότητας και ψευτοδιανοούμενης φιλαρέσκειας, κάθε φορά που παραθέτουν το πόσο καλοί φίλοι μας είναι οι απειλητικοί μας γείτονες, το πώς δεν έχουμε καμία σχέση με τον αρχαίο μας πολιτισμό μας και διάφορες άλλες δήθεν ανατρεπτικές τοποθετήσεις (ακόμα δεν έχετε καταλάβει πως αποτελείτε την πλειοψηφία;). Αντίθετα οι φιλοπάτριδες καταπιάνονται με πάθος, αγανάκτηση και συχνά θυμό με την υπεράσπιση της πατρίδας.

2) Έχουν εξερευνήσει διεξοδικά όλες τις «πηγές» οι οποίες στηρίζουν το επιχείρημα πως ο Ελληνισμός δεν έχει ιστορικές συνδέσεις με κανένα ένδοξο παρελθόν αλλά και στις λίγες περιπτώσεις που έχει, αυτό δεν είναι και τόσο ένδοξο. Ο Μέγας Αλέξανδρος ήταν ουσιαστικά φονιάς των λαών, το 1821 συνέβη αποκλειστικά για οικονομικούς λόγους και εμείς έχουμε προκαλέσει περισσότερα δεινά σε παραδοσιακούς αντίπαλούς μας (ξέρω, ξέρω…δεν υπάρχει τέτοιο πράγμα, όλοι θέλουν το καλό μας) από ότι αυτοί σε εμάς. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει τίποτα, ή τουλάχιστον τίποτα αξιόλογο το οποίο να αξίζει την υπεράσπισή μας.

3) Η ύπαρξη ενόπλων δυνάμεων είναι παντελώς περιττή, δεδομένου του ότι κανένας δεν έχει την παραμικρή διάθεση να διεκδικήσει ούτε σπιθαμή Ελληνικής γης (εδώ λίγο μπερδεύονται, διότι αυτό έρχεται σε απευθείας αντιπαράθεση με την τοποθέτηση του ότι δεν υπάρχει Ελλάδα). Αυτά να τα πείτε στους Κύπριους αδελφούς που το 1974 με μια χούφτα άντρες, κράτησαν πίσω μία ολόκληρη πολεμική μηχανή μέρες πολλές, μέχρι που τους τελείωσαν τα πυρομαχικά.

4) Αυτό το τελευταίο νομίζω είναι και το πιο χαρακτηριστικά αποκαλυπτικό. Όλα είναι προαποφασισμένα και προδιαγεγραμμένα από τις μεγάλες δυνάμεις, όπως ήταν πάντα, και ως εκ τούτου δεν συντρέχει κανένας λόγος δράσης , αντίδρασης ή αντίστασης από την πλευρά μας. (Φανταστείτε αυτά να τα πίστευαν στον Μαραθώνα, στην Σαλαμίνα, στις Θερμοπύλες, στο Μοριά, στο Αλβανικό μέτωπο και στην Κύπρο). Με αυτή την τοποθέτηση, ο νεοφιλελεύθερος αποποιείται οποιονδήποτε ευθυνών, νίπτοντας τας χείρας του και αποκαλύπτοντας απροκάλυπτα τον ένα και μοναδικό λόγο που έχει κατασκευάσει τον δειλό, νεοφιλελεύθερο κόσμο του• ούτως ώστε, όντας κατώτερος των περιστάσεων, να μπορέσει να κρυφτεί ως στρουθοκάμηλος πίσω από αυτόν όταν έρθει η ώρα, σαν δωσίλογος Γούσης στο Σούλι και Εφιάλτης στις Θερμοπύλες.

Ζήτω η Ελλάς.

*Με την ευκαιρία της αυριανής μας επετείου.

Βασίλης Αντωνάς